Sahte İçki: Ölümlere ve Sağlık Sorunlarına Neden Olan Tehlike
Hindistan’ın Tamil Nadu eyaletinde geçen hafta sahte içkiden dolayı 219 kişi hastaneye yatırıldı, 57 kişi hayatını kaybetti.
İçkiyi beraber içtiği çoğu kişinin öldüğünü anlatan Satya, şanslı olduğunu düşünüyor:
“Kurtulamayacağımı sandım ama hayatta kalmamı doktorlara borçluyum.”
Metanol karıştırılan alkolden içen Murugan da, “20 yıldır içiyorum. Hastanedeki her gün bir yıl gibi geçti. Kesinlikle bir daha içmem” diyor.
Rusya’daki Ulusal Tüketici Hakları Birliği’ne göre her yıl yaklaşık 900 kişi sahte içkiden ötürü hayatını kaybediyor.
İran ve Endonezya da Türkiye gibi her yıl onlarca kişinin sahte içkiden dolayı hayatını kaybettiği ülkeler arasında.
Bu ölümlerin çoğu metanol kaynaklı gerçekleşiyor; mayalanma süresinde ortaya çıkan metanol, damıtma sırasında yoğunlaşıyor.
Ticari olarak alkol üreten şirketler, metanolü insan sağlığı için güvenli olan seviyelere indiriyor.
Sahte içki üretenler ise genellikle boya ve cila gibi malzemelerde bulunan endüstriyel metanolü kullanıyor.
Metanölün çok düşük oranlarda tüketilmesi bile körlüğe, ciğerde hasara ve ölüme yol açabiliyor.
Oslo Üniversitesi ve Sınır Tanımayan Doktorlar tarafından kurulan Metanol Zehirlenmesi Girişimi’ne göre 2023 yılında 60 farklı vakada 309 kişi hayatını kaybetti.
Bu ölümlerin çoğu Asya ülkelerinde gerçekleşti.
Tamil Nadu’dan doktor A. Muthu, asitin böbreklerde yoğunlaştığını, bunun da idrarın akışına engel olduğunu, böylece tuzun biriktiğini ve böbreğin iflas ettiğini anlatıyor.
En ileri tıbbi yöntemler bile kaçak içki içtiği için kör olan hastalara yardım edemiyor.
Semptomlar arasında; baş dönmesi, mide bulantısı, mide ağrıları, kusma ve bulanık görme var.
İngiltere’deki Lincoln Hastanesi’nden doktor Vikas Sodiwala, metanolün gözün arkasında sinirlere saldırdığını ve bunun da görme duyusuna zarar verdiğini anlatıyor.
Metanol Zehirlenmesi Girişimi’ne göre metanol zehirlenmesinden daha çok küresel olarak düşük gelir seviyesinde olan insanlar etkileniyor.
İran ve Endonezya’da ise İslam dininin etkilisiyle alkol tüketiminin tabu olması sahte içkinin tüketilmesinde rol oynuyor.
Hastalananlar ise utandıkları için tedavi olmaktan kaçınıyor.
Sahte içki nasıl tespit edilir?
Hangi ülkede yaşarsanız yaşayın sahte içkinin kurbanı olabilirsiniz.
Uluslararası Polis Teşkilatı'na (Interpol) göre eğer içki normal fiyatının çok altında satılıyorsa büyük ihtimalle kaçak olabilir.
Bilinen satıcılardan alkol satın almayı tavsiye eden Interpol, şişelerin paketlemesine, üzerinde dilbilgisi hatalarının olup olmadığına ve farklı biçimlerdeki şişelere dikkat edilmesi gerektiği uyarısında bulunuyor.
Aynı zamanda eğer içki boya ya da oje gibi kötü kokuyorsa dikkatli olmak gerekiyor.
Yunanistan’da bir barda kaçak içki içtiği için kör oldu
Ancak bazen üst segmentte yer alan mekanlarda bile kaçak içki satılabiliyor.
Nijerya’da yaşayan yemek eleştirmeni Opeyemi Famakin, Port Harcour şehrindeki bir gece kulübünde markalı viski içerken zehirlendiğini anlatıyor.
Famakin, “Garip kokuyordu, ancak eğlenirken çok da umursamıyorsunuz. Beş gün çok kötü hastaydım” diyor.
Sosyal medyada yaşadıklarını yazdıktan sonra çok sayıda kişin kendisiyle bağlantıya geçip benzer şeyleri yaşadığını söylemiş.
Yunanistan’da 2016 yılında Hannah Powell, içki içtiği bir gecenin ardından kör oldu.
23 yaşındaki Powell, metanol karışmış votka içtikten sonra böbreklerinin kapandığını ve kör olduğunu belirtiyor.
2019’da BBC’nin Newsbeat programına, “Belli ki mafya ormanda kaçak içki üretiyor ve sonra bunu ucuza barlara satıyordu” diyerek anlattı.
Rusya’da ise kaçak içki 2000’lerin ortalarına kadar çok rahat bir şekilde market raflarına kadar giriyordu.
Rus hükümeti bu yılın başında ise alkol ile ilişkili kurallarını sıkılaştırdı.
Sri Lanka’da, kaçak içki üretimi çevreye ve doğal hayata da zarar veriyor.
2022’de bir fil kaçak içki üretimi yapılan bir varilin içine sıkışmıştı.
Çevreciler ise ormanlarda kaçakçıların yasa dışı alkol faaliyetlerini gerçekleştirmek için filleri öldürdüğünü öne sürüyor.