Otomotivde dev rekor

Türkiye otomotiv sektörü, özellikle satışlarda 2023’te Cumhuriyet rekoru kırmayı başardı. 1 milyon 232 bin adetlik satış rakamına, büyük ölçüde 2022’den gelen talepler ve öne çekilen alım kararlarının yanı sıra tedarik sorununun çözülmesiyle ulaşıldı.

Türkiye otomotiv sektörü, 2023 yılını rekorlarla kapatmayı başardı. Nitekim otomotiv satışları, 1 milyon 232 bin 635 adetle Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdı. Aralık ayında gerçekleşen 158 bin 653 adetlik satış da, gelmiş geçmiş en yüksek aylık satış olarak yerini alırken, 35 milyar dolarla ihracattan da bir rekor geldi.

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği’nin (ODMD), önceki gün İstanbul’da düzenlenen ODMD Gladyatör Ödülleri Töreni’nde açıkladığı verilere göre, Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2023’te yıllık bazda yüzde 57.4 büyürken, 1 milyon 232 bin 635 adetle Cumhuriyet rekoruna imza atıldı. Daha önce en yüksek satış, 2016 yılında 983 bin 720 adet olmuştu. Bu dönemde otomobil satışları yüzde 63.2 artışla 967 bin 341 adet, hafif ticari araç satışları da yüzde 39.2 artışla 265 bin 294 adet olarak gerçekleşti.

Aralık ayında ise toplam otomotiv satışları 2022’nin aynı ayına göre yüzde 37.7 artarak 158 bin 653 adet, otomobil satışları yüzde 45.7 artarak 126 bin 416 adet, hafif ticari araç satışları da yüzde 13.3 artarak 32 bin 237 oldu. Bu da ikinci rekor olarak kayıtlara geçti.

Beklenmeyen talep

Söz konusu rekorda, çip ve lojistik krizi nedeniyle pandemi döneminden beri süregelen araç bulunulurluğu problemi yüzünden katlanarak gelen talebin yanı sıra, “kâr odaklı alımlar” büyük rol oynadı. Özellikle sonbaharda firmaların daha fazla araç getirmeye başlaması, araç bulunurluğunun artması, kiralama ve filo sektöründeki araç açığının kapatılması amaçlı alımlar ve markaların düzenlediği kampanyalar, bu dönemde belirleyici oldu.

Nitekim kampanyalarla birlikte, vergi ve kur artışları öncesi 2024 taleplerini öne çeken, kur korumalı mevduattan çıkanların da etkili olduğu bir talep patlaması yaşandı. Zira önümüzdeki yılın otomotiv pazarına ilişkin yapılan ilk tahminler, talebin erkene çekilmesi ve bazı belirsizlikler nedeniyle satışların daha düşük seyredeceği yönündeydi. Kar amaçlı yüksek fiyatlı araçların, yerini “gerçek fiyatlı” araçlara bırakması da tüketicileri harekete geçiren bir başka unsur oldu.

Bununla birlikte 2024’te bu ivmenin sürmesi beklenmiyor. Nitekim şimdilik tahminler, yılın 750-850 bin civarında kapanabileceği yönünde.

‘Herkesin değerlendirmesi farklı’

ODMD Yönetim Kurulu Başkanı Ali Haydar Bozkurt, 2023’te otomotiv pazarında satışların, ağır ticari araçlarla birlikte 1 milyon 285 bini bulduğunu kaydederken, 2024’e ilişkin herkesin farklı değerlendirmeleri olduğunu vurguladı. Şu anki fotoğrafa bakıldığında, sektörde 2023’teki gibi yüksek adetli bir pazar gerçekleşmeyeceğini tahmin ettiklerini kaydeden Bozkurt, “ODMD’ye üye olan bütün firmaların ortalama tahminlerine göre 850-900 bin civarında bir pazar beklentisi ortaya çıkıyor. Farklı bir mali disiplinin izleneceği bir 2024 yılı bizi bekliyor. Biz de sektör olarak her zaman daha sağlıklı bir mali politikayla sadece sektörümüzün değil, ülkemizin ekonomisinin gerçekten belli bir trendi takip edeceği bir yapıya bürünmesini destekliyoruz. Ümit ediyoruz ki bu yapıya kavuştuktan sonra Türkiye’nin lokomotif sektörünün gerçek potansiyeli ortaya çıkar” dedi.

Togg ve Tesla elektrikliyi uçurdu

Otomobil pazarında benzinli ve dizel motorlu otomobillerin ağırlığı devam ederken, hibrit ve özellikle de tam elektrikli araçların da hızla yükselişini sürdürdüğü görülüyor. Otomobilde benzinliler 646 bin 385 adetle yüzde 66.8, dizel satışları ise 133 bin 374 adetle yüzde 13.8 paya sahip oldu. Hibrit otomobiller pazardan 104 bin 804 adetle yüzde 10.8 pay alırken, elektrikli otomobil satışları 72 bin 179 adetle yüzde 7.5 paya ulaştı. Hibrit satışları bir önceki yıla göre yüzde 62.8, tam elektrikli otomobil satışları ise yüzde 833.4 oranında arttı. Yerli markamız Togg’un 2023 yılı içerisinde üretime ve satışa başlayarak 20 bin adede yakın teslimat yapması, ardından Tesla’nın da Türk pazarına girmesi, adeta elektrikliyi uçurdu.

‘Gladyatörler’ ödüllerini aldı

- En Hızlı Büyüyen Hafif Ticari Araç Markası: Citroen

- En Hızlı Büyüyen Otomobil Markası: MG

- En Çok Satılan Hafif Ticari Araç Modeli: Fiat Fiorino

- En Çok Satılan Otomobil Modeli: Fiat Egea

- En Çok Satılan Hafif Ticari Araç Markası: Ford

- En Çok Satılan Otomobil Markası: Fiat

- En Çok Satılan Otomobil ve Hafif Ticari Araç Markası: Fiat

- Yılın Sosyal Sorumluluk Projesi: Toyota - Engelliler Günü Özel İletişim

- Yılın Entegre İletişim Kampanyası: Peugeot - 408, Her Açıdan Göz Alıcı

- Yılın Basın Lansmanı: Renault Austral - Gökçeada Lansmanı